Poręczenie długu. Upadłość konsumenta – co z poręczycielami jego długu?
Do kancelarii wielokrotnie zgłaszają się dłużnicy, którzy oczekują ogłoszenia upadłości, bowiem nie są w stanie dalej spłacać pożyczek i kredytów. Z perspektywy prawnika, w tym momencie powinna zapalić się czerwona lampka.
Dlaczego?
Z dokumentów kredytowych/pożyczkowych może wynikać, że wystąpiło poręczenie długi. Jest osoba trzecia, która udzieliła poręczenia. Przykładowo w formie weksla lub ustanowienia hipoteki na nieruchomości, skutkiem czego ponosi odpowiedzialność za ten dług jak dłużnik osobisty.
Czy ta kwestia ma znaczenie dla upadłego?
Jeżeli chodzi o upadłego, to nie ma. W przypadku umorzenia zobowiązań bez ustalenia planu spłaty, czy też po stwierdzeniu wykonania planu spłaty, zobowiązania dłużnika powstałe przed ogłoszeniem upadłości wygasają. W efekcie- wierzyciel nie może się domagać od upadłego spłaty w jakiejkolwiek części.
Czy przepisy przewidują ochronę poręczyciela w czasie postępowania upadłościowego dłużnika?
Niestety nie, dlatego warto o tym wiedzieć, aby ewentualnie uprzedzić poręczyciela o możliwych działaniach windykacyjnych wierzyciela. Z reguły poręczycielem jest osoba bliska, więc choćby z tych względów warto z nim porozmawiać.
Do jakiej wysokości odpowiada poręczyciel?
W polskich przepisach obowiązuje zasada akcesoryjności zabezpieczeń. Oznacza to, że zakres zobowiązania poręczyciela jest powiązany i zależny od zakresu zobowiązania dłużnika głównego. Przykładowo- jeśli dłużnik zaciągnął pożyczkę na 10.000,00 zł, to poręczyciel odpowiada do takiej wysokości zadłużenia.
Dlaczego poręczyciel jest w niekorzystnej sytuacji?
Aktualnie skutki ustalenia planu spłaty wobec współdłużników normuje art. 491 in. 15 ust. 5 Prawa upadłościowego, zgodnie z którym, plan spłaty nie narusza praw wierzyciela wobec poręczyciela upadłego oraz współdłużnika upadłego ani praw wynikających z hipoteki, zastawu, jeżeli były one ustanowione na mieniu osoby trzeciej.
Wierzyciel, pomimo ustalenia planu spłaty, może realizować zabezpieczenie ustanowione przez osobę trzecią, tak jakby wierzytelność nie uległa zmianie.
Czy wierzyciele mogą prowadzić egzekucję wobec poręczyciela pomimo upadłości dłużnika?
W stosunku do poręczycieli, wierzytelności objęte planem spłaty nie ulegają zmianie, ani co do wysokości, ani terminu spłaty i sposobu zapłaty. Poręczyciel odpowiada wobec wierzyciela według pierwotnej treści zobowiązania. W czasie wykonywania przez dłużnika głównego planu spłaty, wierzyciele mogą dochodzić wobec nich wierzytelności w pełnej wysokości, tj. w wysokości wynikającej z pierwotnego stosunku (np. umowy kredytu). Tym samym, wierzyciel może wszcząć postępowanie sądowe i egzekucyjne.
Czy umorzenie zobowiązań dłużnika w postępowaniu upadłościowym odnosi skutek dla odpowiedzialności poręczyciela?
Ogólna zasada wskazuje, że umorzenie zobowiązań dotyczy jedynie upadłego, więc nie odnosi to skutku wobec poręczyciela. Ostatnio pojawia się jednak stanowisko wedle, którego skutek umorzenia rozciąga się także na relacje pomiędzy wierzycielem, a poręczycielem. Ciężko jednak określić, jaką linię orzeczniczą przyjmie sąd rozpoznający sprawę konkretnego poręczyciela.
Poręczenie długu a niewypłacalność poręczyciela. Co w takiej sytuacji?
Jeżeli poręczyciel popadnie w kłopoty finansowe m.in. na skutek znoszenia windykacji wierzyciela, również może ogłosić upadłość konsumencką. W tym wypadku trzeba zastanowić się nad kwestią należytej staranności przy udzieleniu poręczenia. Jeżeli sąd ustali brak staranności (np. poręczenie osobie będącej w spirali kredytowej), wówczas okres planu spłaty będzie wydłużony.
Dzisiejszy artykuł potwierdza tezę, że przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości wskazanym jest dokładnie przeanalizowanie swoich zobowiązań. Wszczęcie tego postępowania rzutuje na wszystkie obszary życia, lecz nie zawsze tylko dłużnika.
Jeżeli potrzebujesz więcej informacji w temacie upadłości i poręczenia- zapraszam do kontaktu.
